Σε ένα τηλε-σεμινάριο, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Ινστιτούτο για Κλινικές Εφαρμογές Συμπεριφοριστικής Ιατρικής της Αμερικής, παρουσιάζονται κάποιες από τις τελευταίες κορυφαίες ανακαλύψεις της βιολογίας.
Μέχρι τώρα είχαμε πειστεί ότι τα γονίδια παίρνουν αποφάσεις για εμάς, του τύπου: ένα γονίδιο ξαφνικά λέει «ώρα για καρκίνο» και καταλήγεις να έχεις καρκίνο.
Οι επιστήμονες της επιγενετικής (η μελέτη των αναστρέψιμων κληρονομήσιμων αλλαγών στη λειτουργία των γονιδίων, που εμφανίζονται χωρίς κάποια αλλαγή στην αλληλουχία του πυρηνικού DNA) προβληματίζονταν από το γεγονός ότι τα πιο πολλά δίδυμα (τα οποία έχουν 100% ίδια γονίδια) δεν πέθαιναν από τις ίδιες ασθένειες. Το αποτέλεσμα ήταν ότι πολλά μέλη της επιστημονική κοινότητας άρχισαν να δέχονται ότι ο ρόλος του γονιδίου ίσως να μην είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στην εμφάνιση ασθενειών.
Αργότερα, χάρη στην επιγενετική, ανακαλύφθηκε ότι τα γονίδια είναι απλά σχεδιαγράμματα και πλέον αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε ποιος τα διαβάζει, ποιος τα δραστηριοποιεί και ποιος μπορεί να τα τροποποιήσει.
Στην πραγματικότητα, φαίνεται ότι τα γονίδια ελέγχονται από το πώς αντιλαμβανόμαστε και πώς ανταποκρινόμαστε στο περιβάλλον μας. Υπάρχει μια φοβερή δύναμη στη ζωή του ανθρώπου που μπορεί να επηρεάσει την έκφραση των γονιδίων του.
Η Αμερικάνικη Ένωση για τον καρκίνο δήλωσε πρόσφατα ότι πάνω από το 60% των περιπτώσεων καρκίνου οφείλεται στον τρόπο ζωής. Ίσως έχετε το γονίδιο, αλλά ανάλογα με το πώς ζείτε, πώς ανταποκρίνεστε, τι πιστεύετε, η έκφραση του γονιδίου μπορεί να επηρεαστεί.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι ένας κύριος γύρω στα 40, ο οποίος έδωσε ένα δείγμα σάλιου σε κάποια εταιρία ανάλυσης DNA που εξετάζει την πιθανότητα να αναπτύξεις κάποια από τις 21 σοβαρές ασθένειες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι είχε πάνω από 50% πιθανότητα να προσβληθεί από διαβήτη τύπου II και μεγάλη γενετική προδιάθεση για παχυσαρκία. Στην πραγματικότητα, ο διαβήτης τύπου II και η παχυσαρκία συνδέονται με το ίδιο γονίδιο, το FTO, ή αλλιώς γονίδιο Fatso.
Όταν ο πελάτης πήρε τα αποτελέσματα είχε ένα πλούσιο χαμόγελο, διότι είναι 1.73 σε ύψος, 76 κιλά, γυμνάζεται 4 φορές την εβδομάδα και κάνει ποδήλατο 3 φορές την εβδομάδα.
Εδώ, με βάση τον τρόπο ζωής του, δεν θα πρέπει να μας εκπλήξει το γεγονός ότι η γυναίκα του κάνει μαθήματα yoga 3 φορές την εβδομάδα. Στην περίπτωση αυτή, οι πιθανότητες να ταλαιπωρηθεί αυτός ο άνθρωπος κάποια στιγμή από διαβήτη ή παχυσαρκία είναι σχεδόν μηδενικές. Και αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν μια φορά το μήνα να απολαύσουν μια μεγάλη πίτσα.
Οι επιγενετικοί μηχανισμοί συσχετίζονται και με την έκθεση σε περιβαλλοντικούς ρύπους. Έκθεση σε τοξικά μέταλλα, όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο, το αρσενικό και άλλα, έχει συνδεθεί με παρεκκλίνουσες αλλαγές του DNA.
Ακόμα, μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι οι αλλαγές στο άγχος και τη διατροφή μπορούν να αλλάξουν τα γονίδια και τη συμπεριφορά των μελλοντικών γενεών. Το κάπνισμα, για παράδειγμα, θα μπορούσε να προκαλέσει επιγενετικές αλλαγές στο DNA ενός γονέα, απενεργοποιώντας αποτελεσματικά ορισμένα αντικαρκινικά γονίδια.
Στη συνέχεια, τα γονίδια θα περάσουν στους απογόνους, σε αυτή την απενεργοποιημένη κατάσταση. Οπότε, οι τοξίνες που καταναλώνουν οι άνθρωποι μπορεί να μην είναι ο μόνος σχετικός παράγοντας για τον καρκίνο. Μπορεί να φταίνε και οι τοξίνες που κατανάλωσαν οι γονείς ή οι παππούδες τους, αν και τα πειράματα μέχρι τώρα αποκαλύπτουν ότι τέτοια αποτελέσματα ανά τις γενιές είναι αδύνατο να μεταφερθούν σε ανθρώπους.
Όμως, μια μελέτη παιδιών στο Μπρίστολ έδειξε διαφορές στην αύξηση ανάλογα με το αν οι παππούδες τους είχαν καπνίσει πριν από την ηλικία των 11. Τα σώματά τους μάλλον αντέδρασαν αμυντικά, προσαρμόζοντας σε σύντομο χρονικό διάστημα την αλλαγή των γονιδίων για τις επόμενες γενιές, ή μέχρι ο «κίνδυνος» να περάσει.
Οπότε, φάτε σωστά, ασκηθείτε, μειώστε το άγχος σας και χτίστε ένα καλύτερο μέλλον για εσάς, τα παιδιά σας και τους μεταγενέστερους απογόνους. Δεν είστε υποχείριο των γονιδίων σας και μπορείτε να βελτιώσετε την τωρινή και μελλοντική σας υγεία παίρνοντας την ζωή στα χέρια σας.
Πηγές:
www.yourtango.com/experts/andre-moore-ma/genes-don-t-control-us-we-control-them
www.project-syndicate.org/commentary/genetics-50-years-after-the-discovery-of-dna-s-structure-by-timothy-spector
www2.keelpno.gr/blog/?p=2860