Όπως όλοι γνωρίζουμε, το Έβερεστ είναι το ψηλότερο βουνό του κόσμου. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Η απάντηση βρίσκεται στο τι εννοούμε με τον όρο “ψηλότερο”…
Αν πρόκειται για την απόσταση της κορυφής του από την επιφάνεια της θάλασσας, αυτό που αποκαλούμε υψόμετρο, τότε το Έβερεστ είναι το ψηλότερο βουνό του κόσμου ή καλύτερα το βουνό με το μεγαλύτερο υψόμετρο στα 8.848 μέτρα.
Ωστόσο, υπάρχουν δύο ακόμη βουνά που διεκδικούν τον τίτλο του πιο ψηλού όρους από μια διαφορετική σκοπιά.
Το όρος Mauna Kea
Το όρος Mauna Kea στη Χαβάη με μόλις 4,205 μέτρα υψόμετρο διεκδικεί τον τίτλο του βουνού με το μεγαλύτερο συνολικό ύψος.
Αυτό συμβαίνει γιατί το μεγαλύτερο μέρος του βουνού (περίπου 6.000 μέτρα) βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, το οποίο αν προστεθεί στο υψόμετρο του τότε συνολικό του ύψος ξεπερνά τα 10.000 μέτρα (10.200)!
Το Mauna Kea είναι περίπου δύο εκατομμυρίων ετών και, μαζί με το Mauna Loa , είναι τι μεγαλύτερο ενεργό ηφαίστειο της Γης. Η πιο πρόσφατη έκρηξη του Mauna Kea συνέβη 4.500 χρόνια πριν. Σύμφωνα με το USGS, από τον Ιανουάριο του 2012, το επίπεδο ηφαιστειακού συναγερμού είναι «Φυσιολογικό».
Με μεγάλο υψόμετρο, ξηρό περιβάλλον και σταθερή ροή του αέρα, η κορυφή του Μάουνα Κέα είναι μία από τις καλύτερες τοποθεσίες στον κόσμο για αστρονομικές παρατηρήσεις και ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα. Από τη δημιουργία ενός δρόμου πρόσβασης το 1964, δεκατρία τηλεσκόπια έχουν χρηματοδοτηθεί από έντεκα χώρες για να κατασκευαστούν στη κορυφή.
Το Παρατηρητήριο του Μάουνα Κέα χρησιμοποιείται για την επιστημονική έρευνα σε όλο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, από το ορατό φως μέχρι τα ραδιοκύματα, και περιλαμβάνει μια από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις του είδους του στον κόσμο. Η κατασκευή τους σε «ιερό τοπίο», γεμάτος με τα απειλούμενα είδη και συνεχιζόμενα πολιτιστικά έθιμα, εξακολουθεί να αποτελεί θέμα συζήτησης και διαμαρτυρίας. Μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη για να καθοριστούν οι επιπτώσεις στην οικολογία της κορυφής, ιδίως σχετικά με το σπάνιο έντομο Wēkiu.
Η κατασκευή τους σε «ιερό τοπίο», γεμάτος με τα απειλούμενα είδη και συνεχιζόμενα πολιτιστικά έθιμα, εξακολουθεί να αποτελεί θέμα συζήτησης και διαμαρτυρίας.
Στη μυθολογία της Χαβάης, οι κορυφές του νησιού της Χαβάης είναι ιερές, και το Μάουνα Κέα είναι ένα από τα πιο ιερά. Ένας αρχαίος νόμος επέτρεπε μόνο στους υψηλόβαθμους αρχηγούς των φυλών να επισκεφθούν τη κορυφή του. Οι αρχαίοι κάτοικοι της Χαβάης που ζουν στις πλαγιές του Μάουνα Κέα βασίζονταν στα εκτεταμένα δάση του για τροφή, και εξόρυσσαν τους πυκνούς ηφαίστειο-παγετωνικούς βασάλτες στις πλαγιές του για την παραγωγή εργαλείων.
Όταν οι Ευρωπαίοι έφτασαν στα τέλη του 18ου αιώνα, οι άποικοι εισήγαγαν τα βοοειδή, τα πρόβατα και τα άλλα είδη, πολλά από τα οποία έγιναν άγρια και άρχισαν να βλάπτουν την οικολογία του βουνού. Το Μάουνα Κέα μπορεί να χωριστεί από οικολογικής σκοπιάς σε τρία τμήματα:
- ένα αλπικό κλίμα στη κορυφή του
- ένα δάσος από Sophora chrysophylla-Myoporum sandwicense (ή māmane-naio) στις πλαγιές του
- ένα δάσος Ακακία κόα-Metrosideros polymorpha (ή Κόα-Όχια), το οποίο αποψιλώθηκε εν μέρει από τη πρώην βιομηχανία ζαχαροκαλάμων, στη βάση του.
Τα τελευταία χρόνια, οι ανησυχίες για την ευπάθεια των ιθαγενών ειδών έχουν οδηγήσει σε δικαστικές υποθέσεις που έχουν αναγκάσει το τμήμα Κτηματολογίου και Φυσικών Πόρων της Χαβάης να εξαλείψει όλα τα άγρια είδη στο βουνό.
Το όρος Chimborazo
Τέλος, το όρος Chimborazo στο Ecuador, με υψόμετρο 6.130 μέτρα, διεκδικεί μια άλλη περίεργη πρωτιά.
Αν το Έβερεστ έχει το μεγαλύτερο υψόμετρο και το Μανούα Κέα είναι το βουνό με το μεγαλύτερο ύψος από τη βάση του, τότε το Chimborazo είναι το βουνό με την μεγαλύτερη απόσταση από το κέντρο της Γης, ή αλλιώς το βουνό που φτάνει ψηλότερα στον ουρανό.
Όπως είχαμε γράψει σε προηγούμενο άρθρο, η Γη δεν είναι απολύτως σφαιρική, παρουσιάζοντας ένα εξόγκωμα στην περιοχή του ισημερινού.
Το όρος Chimborazo βρίσκεται μόλις μία μοίρα νότια από τον ισημερινό.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι βρίσκεται ακριβώς πάνω σε αυτό το εξόγκωμα με την κορυφή του να προεξέχει γύρω στα 2.000 μέτρα πάνω από την κορυφή του Έβερεστ!
Πότε έγινε η ανακάλυψη
Σύμφωνα με τη γεωλογική αποστολή που έκανε τις μετρήσεις το Φεβρουάριο του 2016 και αποτελούταν από Γάλλους και Εκουατοριανούς επιστήμονες, αυτό δεν ήταν είδηση.
Την ίδια εκτίμηση είχαν κάνει Γάλλοι και Ισπανοί εξερευνητές, 280 χρόνια πριν, αλλά τότε δεν είχαν τα κατάλληλα εργαλεία για να το αποδείξουν.
Όπως εξηγεί ο Ζαν Ματιέ Νοκέ, από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ερευνών υπέρ της Ανάπτυξης (IRD), χάρη «στην κληρονομιά που μας άφησαν εκείνοι οι πιονιέροι, σήμερα γνωρίζουμε ότι τα σημεία της επιφάνειας του πλανήτη που βρίσκονται κοντά στη γραμμή του ισημερινού είναι τα πλέον απομακρυσμένα από το κέντρο της Γης. Αυτό που δεν μπορούσαμε έως σήμερα να κάνουμε ήταν να μετρήσουμε πόση είναι αυτή η απόσταση».
Τα μέλη τα αποστολής, έχοντας μόνο ως δεδομένο τη μέτρηση του υψομέτρου του Τσιμποράθο από την επιφάνεια της θάλασσας (6.268 μέτρα), τοποθέτησαν στην κορυφή του ένα υψηλής τεχνολογίας και απόδοσης σύστημα εντοπισμού (GPS), το οποίο έχει περιθώριο λάθους μόλις 10 εκατοστά και μέσω μιας κεραίας λήψης 60 εκατοστών λαμβάνει σήμα από 15 δορυφόρους.
Όπως εξηγεί ο Ματιέ Περό του Ινστιτούτου Γεωφυσικής της Γαλλίας (IG), για μπορέσουν να αποκτήσουν ακριβή στοιχεία άφησαν το GPS σε λειτουργία επί δύο ώρες και στη συνέχεια επεξεργάστηκαν τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν σε αυτό το χρονικό διάστημα.
Οι μετρήσεις έδειξαν πως η κορυφή του Τσιμποράσο απέχει από το κέντρο της Γης 6.384.415,98 μέτρα, γεγονός που αποδεικνύει ότι είναι το πιο απομακρυσμένο σημείο από το κέντρο του πλανήτη και αυτό που βρίσκεται πιο κοντά (αναλογικά) στον Ήλιο.
Επίσης, είναι 40 μέτρα πιο ψηλά από την κορυφή του χιονισμένου Ουασκαράν στο Περού, το δεύτερο στη σειρά -που παρεμπιπτόντως επίσης κλέβει την πρωτιά από το διάσημο σε όλους Έβερεστ.
Όλοι γνωρίζουν ότι το όρος Έβερεστ έχει υψόμετρο 8.848 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας ή, με μια άλλη μέτρηση, 8.846,4 μέτρα. Με σημείο έναρξης την επιφάνεια της θάλασσας, είναι το ψηλότερο βουνό του πλανήτη.
Εξηγήσαμε γιατί: η ακτίνα του πλανήτη Γη, λόγω του ελλειπτικού σχήματός του, είναι μεγαλύτερη κατά μήκος της νοητής γραμμής του ισημερινού.
Εορτασμοί για τα 280 χρόνια
Η ανακάλυψη ήταν το επιστέγασμα μιας σειράς εορτασμών για τα 280 καλών γαλλο-εκουατοριανών σχέσεων, αλλά και τα ισάριθμα χρόνια από την πρώτη γεωδαιτική αποστολή στις «γαίες του ισημερινού», την οποία είχαν πραγματοποιήσει οι Γάλλοι Σαρλ-Μαρί ντε Λα Κονταμίν, Λουί Γκοντέν και Πολ Μπουγέ, μαζί με τους Ισπανούς Χόρχε Χουάν και Αντόνιο ντε Ουγίοα.
Αυτοί ήταν που υποστήριξαν πρώτοι ότι το Τσιμποράσο είναι το ψηλότερο βουνό της Γης.
Σίγουρα, αν μπορούσαν να μάθουν ότι οι επίγονοί τους επιβεβαίωσαν τη θεωρία τους, θα ήταν πολύ υπερήφανοι.
Διαβάστε ακόμα: Γιατί κάνει περισσότερο κρύο στο βουνό απ’ ότι στη θάλασσα;
Πηγές: [1]
