Κουκουμάφκα ή Κουκουμάθκα
Κουκουμάφκα: Λέγεται κι έτσι η μικρή κουκουβάγια ή Αθηνά η νυκτία (Athene noctua), στους νομούς της κεντρικής και ανατολικής κυρίως Μακεδονίας και ειδικότερα στις Σέρρες…”
Είναι πτηνό της μεγάλης οικογένειας των Γλαυκιδών. Αν και στην Ελλάδα συχνά το συγκεκριμένο είδος αποκαλείται απλά κουκουβάγια, στην πραγματικότητα ο όρος κουκουβάγια περιγράφει όλα τα Γλαυκόμορφα πτηνά και όχι μόνο ένα είδος. Η Μικρή Κουκουβάγια κατοικεί σε πολλές περιοχές με υψηλή θερμοκρασία στην Ευρώπη, στην Ασία ανατολικά της Κορέας, και στη βόρεια Αφρική.
Ο όρος “Κουκουμάφκα” δεν χρησιμοποιείται τόσο σε Θεσσαλονίκη, Δράμα, Καβάλα, Ξάνθη, Κομοτηνή και Έβρο. Συνήθως εκεί την αποκαλούν κουκουβάγια.
Aναφέρεται και ως Κουκουμάτσια (στα αρβανίτικα).
Είναι βουλγάρικη λέξη (кукумявка= κουκουβάγια, γλαύκα), θηλυκό ουσιαστικό όπως και στα ελληνικά. Και στις δυο γλώσσες οι αντίστοιχες λέξεις είναι ηχομιμητικές, και διαφέρουν ανάλογα πώς ακούς τη φωνή του πουλιού: κουκουβάγια < από το κουκουβάου, κουκουμάφκα < από το κουκουμάουφ
Μιας και αναφερθήκαμε, η δεκαοχτούρα είναι ένα ακόμη παράδειγμα τέρμα ηχομιμητικής λέξης για πουλί, με την αντίστοιχη γκουγκούσκα στη Μακεδονία. (βλ. σχετικό άρθρο του Ν. Σαραντάκου).
Σημείωση: Μερικοί γράφουν την λέξη με -αύ- αντί -αφ-, δηλ. κουκουμαύκα και έτσι παραπέμπει στην γλαύκα!
Δείτε τη χρήση της σε γνωστή τηλεοπτική σειρά από την οποία έγινε γνωστή:
Άλλα παραδείγματα χρήσης της λέξης:
Πολλές φορές χρησιμοποιείται και με ένα ελαφρώς υβιστικό χαρακτήρα:
ΚΑΙ ΛΙΓΑ ΤΗΣ ΕΙΠΕΣ ΤΗΣ ΚΟΥΚΟΥΜΑΦΚΑΣ…
Διαβάστε ακόμα: Τι σημαίνει η λέξη «ζαβαρακατρανέμια» του Νίκου Ξυλούρη; Το κρυφό μήνυμα
