Ποιά είναι η σωστή ορθογραφία της φράσης αυτής;
Η απάντηση είναι ότι η λέξη “εκατοστίσεις” γράφεται με “ι” και όχι με “η” που πολλοί το γράφουν!
Όταν ευχόμαστε στα γενέθλια κάποιου, του ευχόμαστε να φτάσει ως τα εκατό χρόνια ζωής, χρησιμοποιώντας το ρήμα εκατοστίζω (και όχι εκατοστώ), το οποίο σημαίνει αυξάνω το πλήθος πραγμάτων που έχω ως τον αριθμό εκατό.
Επομένως, γράφουμε “Να τα εκατοστίσεις” (με γιώτα) και όχι “Να τα εκατοστήσεις” (με ήτα).
Στην ευχετική έκφραση “Να τα εκατοστίσεις” εννοούμε να κάνεις τα χρόνια της ζωής σου εκατό ή, γενικώς, πάρα πολλά.
Πότε χρησιμοποιούμε τη φράση: “Να τα εκατοστίσεις”
Ευχή που ανταλλάσσουν μεταξύ τους οι άνθρωποι σε μια μεγάλη γιορτή ή δίνουν σε κάποιον που έχει την ονομαστική του εορτή ή γενέθλια
Ετυμολογία:
εκατοστίζω < εκατοστή + -ίζω
εκατοστίζω [ekatostízo] & κατοστίζω [katostízo]
1α: (οικ.) αυξάνω το πλήθος πραγμάτων που έχω ως τον αριθμό εκατό, συνήθ. στην ευχετική έκφραση: να τα εκατοστίσεις / εκατοστίσει, να τα κάνεις / κάνει εκατό ή γενικώς πάρα πολλά· ΣYN έκφρ. να τα χιλιάσεις: α. (για τα χρόνια ζωής) να ζήσεις χρόνια πολλά, ως τα βαθιά γεράματα. β. (για πράγματα): Δικά σου είναι τα πρόβατα; άντε, να τα εκατοστίσεις.
[εκατοστ(ή) -ίζω· αποβ. του αρχικού άτ. φων.]
— Λεξικό της κοινής νεοελληνικής του ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη
1β: εκατοστίζω και κατοστίζω· 1. αυξάνω ή αποκτώ ποσότητα μονάδων μέχρι τον αριθμό εκατό· 2. φθάνω μέχρι το εκατοστό έτος τής ηλικίας· 3. (φρ.) «να τά κατοστίσεις (ενν. τα χρόνια σου)»· να γίνεις εκατό χρονών, να κατοχρονίσεις.
— Πάπυρος – Μέγα Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας
εκατοστίζω (ρήμα) [ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ :‹ εκατό + κατάλ. -ιζω]
αυξάνω μέχρι τον αριθμό εκατό και ειδικότερα, φτάνω μέχρι τον εκατοστό χρόνο της ζωής μου: “τον άλλο μήνα τα εκατοστίζει η γιαγιά!”
(ειδ. φρ.) (για ευχή) “να τα εκατοστίσεις”, για χρόνια, να γίνεις εκατό χρονών, να κατοχρονίσεις.
LivePedia
Ρήμα
εκατοστίζω
- αυξάνω (ή ενίοτε μειώνω!) μέχρι τον αριθμό εκατό κάτι που έχω (χρόνια, χιλιόμετρα, πράγματα κ.ά.)
Άλλες μορφές
- κατοστίζω
Εκφράσεις
- να τα εκατοστίσεις: (σαν ευχή στα γενέθλια κάποιου) να ζήσεις πολλά χρόνια≈ συνώνυμα: να τα χιλιάσεις, χρόνια πολλά
χιλιάζω [xiázo] Ρ2.1α : συνήθ. στην ευχετική έκφραση να τα χιλιάσεις / χιλιάσει, να τα κάνεις χίλια ή γενικώς πάρα πολλά· ΣYN έκφρ. να τα εκατοστήσεις: α. (σε γενέθλια) να ζήσεις πολλά χρόνια. β. να αυξήσεις σε αριθμό τα αγαθά που έχεις: Nα τα χιλιάσεις τα πρόβατα! [μσν. χιλιάζω < χίλι(α) -άζω]
